Μαγνήσιο. Ιδιότητες και Οφέλη για τον Οργανισμό

1. Που βρίσκεται το μαγνήσιο στο σώμα του ανθρώπου?

Στο σώμα ενός υγιούς ανθρώπου υπάρχουν περίπου 360mg μαγνησίου ανα Kg σωματικού βάρους. Το 60% απο αυτό βρίσκεται στα οστά μαζί με ασβέστιο και το 20% στους μυς. Πολύ μαγνήσιο υπάρχει και στο ήπαρ.

Το μαγνήσιο είναι κυρίως ενδοκυτταρικό ιόν, το δεύτερο σε ποσότητα μετά το Κάλιο. Ελάχιστη ποσότητα μαγνησίου (1%) βρίσκεται στο εξωκυττάριο υγρό (πλάσμα).

Πολλά ένζυμα, ιδίως αυτά που έχουν σχέση με τον μεταβολισμό των υδατανθράκων, έχουν ανάγκη ιόντων μαγνησίου (Mg++) για να καταστούν δραστικά. 

2. Ποιές ειναι οι φυσιολογικές συγκεντρώσεις του μαγνησίου?

Οι φυσιολογικές συγκεντρώσεις του κατιόντος μαγνησίου στον ανθρώπινο οργανισμό έχουν ως εξής: 

  • Ανθρώπινο σώμα 14mmole/kg σωμ. βάρους
  • Εσωκυττάριο υγρό 15mmole/lt
  • Ορός 0,65-0,9 mmole /lt ή 1,30 -1,80 meq/lt ΄ή 1,55-2,15 mg/dl

και τώρα λίγη χημεία για το μαγνήσιο, έχει:

  • Ατομικό Αριθμό: 12
  • Σθένος: 2
  • Ατομικό Βάρος: 24,3

και 1mmol=2mEq=24,3mg

3. Ποιός είναι ο βιολογικός ρόλος του μαγνησίου?

Το μαγνήσιο είναι σπουδαίος προσθετικός παράγοντας για τη δράση πολλών ενζυμικών συστημάτων τα οποία ενεργοποιεί, και τα οποία ρυθμίζουν τη μυική συσταλτικότητα και την νευρομεταβίβαση.

4. Διαταραχές του μαγνησίου

Γενικά αποκλίσεις απο τη φυσιολογική συγκέντρωση του μαγνησίου στο αίμα χαρακτηρίζονται είτε ως υπερμαγνησιαιμία (πλεόνασμα Mg) είτε ως υπομαγνησιαιμία (έλλειμα Mg).

4α Υπερμαγνησιαιμία

Λέμε ότι έχουμε υπερμαγνησιαιμία, όταν η συγκέντρωση του κατιόντος μαγνησίου στον ορό είναι μεγαλύτερη απο 2,15mg/dl.

Συμπτωματολογία υπερμαγνησιαιμίας

Ερυθρότητα δέρματος, δίψα, υπόταση, νυσταγμός, σύγχιση, απώλεια αντανακλαστικών, μυική αδυναμία, παράλυση αναπνοής, κώμα, καρδιακή ανακοπή (σε διαστολή).

Αίτια υπερμαγνησιαιμίας

Υπερβολική χρήση αντιόξινων ή καθαρτικών φαρμάκων τα οποία περιέχουν ιόντα μαγνησίου, ειδικά όταν συνυπάρχει νεφροπάθεια (νεφρική ανεπάρκεια). Παρεντερική χορήγηση μαγνησίου, πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός, διαβητική κετοξέωση, λίθιο.

4β Υπομαγνησιαιμία

Λέμε ότι έχουμε υπομαγνησιαιμία όταν η συγκέντρωση του κατιόντος μαγνησίου στον ορό είναι μικρότερη από 0,65mmol/lt.

Συμπτωματολογία υπομαγνησιαιμίας

Υπέρταση, ναυτία, έμετος, κοιλιακοί πόνοι, μυϊκή αδυναμία, μυϊκός τρόμος, λήθαργος, τετανία, αταξία, πνευματικές διαταραχές, θετικό σημείο Babinski, σπασμοί, καρδιακή αρρυθμία, ταχυκαρδία, καρδιακή ανακοπή (σε συστολή).

Αίτια υπομαγνησιαιμίας

Περιορισμένη λήψη τροφών που περιέχουν μαγνήσιο, δυσαπορρόφηση, έμετος, διάρροια, αλκοολισμός, παγκρεατίτιδα, πρωτοπαθής αλδοστερονισμός, παρατεταμένη διούρηση (όταν δίνονται ισχυρά διουρητικά) κίρρωση του ύπατος, υποπαραθυρεοειδισμός.

5. Αντιμετώπιση ήπιας υπομαγνησιαιμίας

Καταστάσεις όπως:

  • οξεία υπομαγνησιαιμία
  • σοβαρή υπομαγνησιαιμία (<0,5mmol/lt)
  • υπερμαγνησιαιμία
  • παρακολούθηση επιπέδου μαγνησίου στο πλάσμα εγκύων γυναικών

αντιμετωπίζονται από φάρμακα που χορηγούνται από ιατρούς.

Η αντιμετώπιση ήπιας υπομαγνησιαιμίας (0,5-0,65mmol/lt) μπορεί να γίνει με κατανάλωση τροφών που περιέχουν υψηλές ποσότητες μαγνησίου, με χρήση αλάτων μαγνησίου και με συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν άλατα μαγνησίου.

6. Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο

Οι τροφές που περιέχουν μαγνήσιο είναι μεταξύ άλλων:

  • Ψημένοι ξηροί καρποί (αμύγδαλα, κάσιους, φυστίκια, ηλιόσποροι)
  • Φασόλια (μαυρομάτικα, σόγιας)
  • Δημητριακά ολικής άλεσης (κινόα, πλιγούρι)
  • Γαλακτοκομικά με λίγα λιπαρά (γιαούρτι, γάλα)
  • Πράσινα λαχανικά (σπανάκι)
  • Φρούτα (αβοκάντο, μπανάνες)
  • Μαύρη σοκολάτα

7 Άλατα μαγνησίου

Στις απλές στερητικές καταστάσεις χορηγούνται από του στόματος μέχρι 50mmole Mg2+ ημερησίως υπό μορφή αλάτων μαγνησίου.

Τα άλατα που χρησιμοποιούνται είναι:

  • το θειϊκό μαγνήσιο
  • το χλωριούχο μαγνήσιο
  • το ασκορβικό μαγνήσιο
  • το γαλακτικό μαγνήσιο
  • το γλυκεροφωσφορικό μαγνήσιο
  • το γλυκονικό μαγνήσιο
  • και άλλα

8. Λίγα λόγια για το Χλωριούχο Μαγνήσιο

Το χλωριούχο μαγνήσιο (MgCl2.6H2O) εχει μοριακό βάρος 203,336 και αναγράφεται σχεδόν σε όλες τις επίσημες Φαρμακοποιΐες.

Είναι κρύσταλλοι ή φυλλίδια, άοσμοι, άχρωοι, υγροσκοπικοί, γεύσεως πικρής.

Είναι λίαν διαλυτό στο ύδωρ (1:1) και την αιθανόλη (1:2)

Έκαστο g αντιστοιχεί προς 4,9 mmol Mg2+ ενω 8,4g MgCl2.6H2O αντιστοιχούν περίπου προς 1g Mg2+.

Χρήση

Χρησιμοποιείται ως ελαφρό καθαρτικό σε δόση 15-25g. Παλαιότερα εχορηγήθη και ως χολαγωγόν.

Για την ήπια υπομαγνησιαιμία χορηγούνται 2-5g διαλυμένα σε ένα ποτήρι νερό, μια φορά την ημέρα.

Προφυλάξεις: Όσοι πάσχουν από έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας ή χρησιμοποιούν φάρμακα όπως είναι οι γλυκοζίτες της δακτυλίτιδας, πρέπει να χρησιμοποιούν τα σκευάσματα του μαγνησίου με μεγάλη προσοχή.

9. Τα 7 οφέλη του μαγνησίου

  • Ανακουφίζει από την αυπνία
  • Προστατεύει την καρδιά
  • Βοηθάει στο άσθμα
  • Μειώνει την υψηλή πίεση
  • Βελτιώνει την χώνεψη και ανακουφίζει από τα προβλήματα δυσκοιλιότητας
  • Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ
  • Υποστηρίζει την υγεία των οστών.

Βιβλιογραφία

1. Εμμ. Εμμανουήλ <<Μαθήματα Φαρμακευτικής Χημείας>> 1952

2. Γεωργίου Τσατσά <<Φαρμακευτική Χημεία>> 1977

3. Π.Β. Ισόπουλος <<Ανόργανος Φαρμακευτική Χημεία με στοιχεία Φαρμακολογίας>> 1991

4. Biometals (2021) 34:955-986, πηγή διαδίκτυο

5. Μ. Γιαννοπούλου: Μαγνήσιο <<Το Ξεχασμένο Κατιόν>>, πηγή διαδίκτυο

6. Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωση <<Ο Μεταβολισμός του Μαγνησίου και οι Διαταραχές του>> 2011, πηγή διαδίκτυο 

Γενική Επισήμανση

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα είναι εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα. Δεν προτρέπουμε κανέναν να κάνει αυτοθεραπεία ή να αλλάξει ή να διακόψει απο μόνος του, την θεραπεία που του έχει προτείνει ο ιατρός του.