
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τα Αντιηλιακά
1. Ο Ήλιος και οι ακτινοβολίες του
Ο ήλιος, το κοντινότερο αστέρι του γαλαξία μας εκπέμπει ενέργεια με τη μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Η ακτινοβολία αυτή έχει φάσμα που κυμαίνεται από τα πολύ μικρά μήκη κύματος (ακτίνες γ) μέχρι τα πολύ μεγάλα μήκη κύματος (ραδιοφωνικά).
Οι ακτινοβολίες που φτάνουν μέχρι την επιφανείς της γης είναι:
- η υπέρυθρη περιοχή (800-1400nm) (infrared)
- η ορατή ακτινοβολία (400-800nm) (visible)
- και η υπεριώδης περιοχή (200-400nm) (UV)
Η υπεριώδης περιοχή περιλαμβάνει:
- τις ακτίνες UVA (320-400nm)
- τις ακτίνες UVB (290-320nm)
- και τις ακτίνες UVC (200-290nm) οι οποίες ευτυχώς απορροφώνται από το στρώμα του όζοντος της ατμόσφαιρας.
2. Τα αποτελέσματα της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα
Η μέτρια έκθεση του ανθρώπινου σώματος στην ηλιακή ακτινοβολία έχει ωφέλιμες επιδράσεις (παραγωγή βιταμίνης D3, θεραπεία ορισμένων δερματικών νόσων, παραγωγή μελανίνης κλπ.)
Όμως η υπέρμετρη έκθεση προκαλεί βλαβερά αποτελέσματα τα οποία εκδηλώνονται είτε άμεσα είτε μακροπρόθεσμα.
Τα άμεσα αποτελέσματα είναι: το ηλιακό ερύθημα, το ηλιακό έγκαυμα, οι φωτοδερματοπάθειες και η φωτοευαισθητοποίηση.
Τα χρόνια αποτελέσματα είναι: η καταστροφή του DNA, η φωτοανοσοκαταστολή, οι προκαρκινικές βλάβες και η φωτογήρανση.
3. Τι είναι τα αντιηλιακά προϊόντα
ΤΑ αντιηλιακά είναι προϊόντα τα οποία όταν χρησιμοποιούνται, απορροφούν, διαχέουν ή και αντανακλούν την ακτινοβολία UV και βοηθούν στην πρόληψη των βλαβερών επιδράσεων της.
Οι χημικές ουσίες που περιέχονται μέσα στα αντιηλιακά προϊόντα ανήκουν σε τρεις μεγάλες ομάδες.
- Τα φίλτρα υπεριωδών ακτίνων UV (UVB filters)
- Τα φίλτρα ευρύτερου ηλιακού φάσματος.
- Τα φράγματα (UV blockers)
4. Τι είναι ο δείκτης προστασίας SPF (sun protection factor)
Εκφράζει την αποτελεσματικότητα των αντηλιακών προϊόντων στην προστασία του δέρματος από τον ήλιο. Ο δείκτης SPF δείχνει την αποτελεσματικότητα ενός αντιηλιακού προϊόντος μόνο κατα των ακτινών UVB (είδος ακτινοβολίας που ευθύνεται για το ηλιακό έγκαυμα). Ωστόσο να μην ξεχνάμε οτι υπάρχουν και ακτίνες UVA (είδος ακτινοβολίας που ευθύνεται για τον καρκίνο του δέρματος).
Για τον λόγο αυτο καλό είναι να προτιμούμε αντιηλιακά προϊόντα που προστατεύουν και από τα δυο είδη ακτινοβολιών (Broad Spectrum).
Για την προστασία από την ακτινοβολία UVA έχουν δημιουργηθεί διάφορες κλίμακες μέτρησης σε διάφορες χώρες του κόσμου.
Έτσι έχουμε:
- Τον κύκλο με την ένδειξη UVA στο κέντρο του
- Την κλίμακα Boots (με τα αστέρια)
- Την κλίμακα PA (με τους σταυρούς)
5. Η κατάλληλη χρήση του αντηλιακού
5.1 Τα αντιηλιακά προϊόντα πρέπει να χρησιμοποιούνται από όλους τους ενήλικες και από όλα τα παιδιά ηλικίας μεγαλύτερης των 6 μηνών. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται καθ’όλη τη διάρκεια του έτους ανεξάρτητα από την ηλικία και από τον τύπο του δέρματος. Μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική χρήση των αντηλιακών μειώνει πολλά δερματικά προβλήματα καθώς και την εμφάνιση καρκίνου του δέρματος.
5.2 Τα παιδιά ηλικίας μικρότερης των 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο αλλά να προστατεύονται φορώντας κατάλληλα ρούχα. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, τότε οι γονείς μπορούν να εφαρμόσουν μια μικρή ποσότητα εντός αντηλιακού ευρέος φάσματος, ανθεκτικού στο νερό με δείκτη SPF τουλάχιστον 15 σε μικρές περιοχές του δέρματος.
5.3 Η ποσότητα του εφαρμοζόμενου αντιηλιακού είναι κάτι πολύ σημαντικό. Απαιτούνται περίπου 30g για να καλυφθούν οι εκτεθειμένες επιφάνειες του δέρματος. Η ποσότητα σχετίζεται με την επιφάνεια του σώματος και πρέπει να εφαρμόζεται ελεύθερα και ομοιόμορφα. Το πρόσωπο, το κεφάλι, τα χείλη, τα αυτιά, η μύτη, ο σβέρκος, τα χέρια, τα πόδια πρέπει να καλύπτονται με το αντιηλιακό.
5.4 Το αντιηλιακό πρέπει να εφαρμόζεται τουλάχιστον 15 λεπτά, πριν την έκθεση μας στον ήλιο δίνοντας έτσι χρόνο σε αυτό για να προσκολληθεί στο δέρμα. Για να παραμείνει αποτελεσματικό ένα αντιηλιακό θα πρέπει να εφαρμόζεται συχνά, τουλάχιστον κάθε 2 ώρες ή μετά από μπάνιο ή μετά από εφίδρωση.
5.5 Δεν πρέπει να εκτιθέμεθα στον ήλιο τις ώρες αιχμής (10:00 - 16:00)
5.6 Προτιμάτε ένα φαρμακευτικό αντιηλιακό. Εάν έχετε φωτότυπο 1 ή 2 ξεκινήστε με ένα αντιηλιακό με SPF 30 έως 50.
Υπάρχουν:
- αντιηλιακά για ενήλικες
- αντιηλιακά για παιδιά
και ειδικά αντιηλιακά για όσους έχουν επιπλέον απαιτήσεις όπως είναι τα:
- αντιηλιακά με αντιοξειδωτικές αντιγηραντικές ουσίες,
- αντιηλιακά με ενεργοποιητές μαυρίσματος
- αντιηλιακά με καλυπτικές ουσίες για όσους έχουν ακμή, κόκκινες ραγάδες, ευρυαγγείες, φλεβίτιδα, ροδόχρου νόσο κ.α.
- αντιηλιακά για τεχνητό μαύρισμα (προϊόντα self tanning ή autobronzant)
- αντιηλιακά ανθεκτικά σε νερό (water resistant)
- αντιηλιακά για τα μαλλιά
Τέλος, υπάρχουν προϊόντα για μετά τον ήλιο
5.7 Να μην παρατείνουμε την έκθεση μας στον ήλιο, πιστεύοντας ότι το αντηλιακό προϊόν θα μας παρέχει πλήρη προφύλαξη και άρα δεν κινδυνεύουμε. Για τον λόγο αυτό η Ε.Ε, απαγόρεψε την αναγραφή λέξεων όπως “sunblocks” ή “sunblockers” ή “ολικής προστασίας” ή “all day protection”